του Ιάκωβου Σείριου Ραγατσίνη,
μαθητή Β Γυμνασίου στο 3ο Γυμνάσιο Κω,
ragazur@gmail.com
Περίληψη
Κατά την γνώμη μου ο πιο σημαντικός στόχος που έθεσε ο Ο.Η.Ε. το 2015 είναι ο στόχος 6 που αφορά την πρόσβαση σε καθαρό νερό. Σύμφωνα με τον παγκόσμιο οργανισμό υγείας 2,2 δισεκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο δεν έχουν πρόσβαση σε πόσιμο νερό και αυτό είναι αιτία για πολλούς θανάτους παιδιών παγκοσμίως. Στην πρότασή μου εργοστάσια αφαλάτωσης θα εγκατασταθούν στην Αφρική και μέσω ενός δικτύου πύργων υδροδότησης, αντλιών και σωληνώσεων θα καταλήγουν σε κεντρικά σημεία υδροδότησης (κοινόχρηστες βρύσες) στους οικισμούς. Το εγχείρημα θα γίνει σε 4 φάσεις. Η μέθοδος αφαλάτωσης που θα χρησιμοποιηθεί είναι αυτή της αντίστροφης ώσμωσης. Τη διαχείριση της χρηματοδότησης και το συντονισμό του έργου θα την αναλάβει το ταμείο E.C.A του Ο.Η.Ε. σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, μη κυβερνητικές οργανώσεις, τη Παγκόσμια Τράπεζα και τις υπόλοιπες τράπεζες που θα συμμετέχουν. Παρόλα τα πλεονεκτήματα της, η αφαλάτωση έχει και μειονεκτήματα ωστόσο παραμένει η καλύτερη λύση. Παρά τις δυσκολίες του εγχειρήματος η συνεισφορά του θα είναι τεράστια και για αυτόν τον λόγο τα πλεονεκτήματα υπερισχύουν.
Λέξεις κλειδιά: Αφαλάτωση, Διαχείριση Νερού, Πόσιμο Νερό
Συντομεύσεις
Ο.Η.Ε. |
Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών |
U.N. |
United Nations (Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών) |
E.C.A. |
United Nations Economic Commission for Africa (Οικονομική Επιτροπή Ηνωμένων Εθνών για την Αφρική) |
Π.Ο.Υ. |
Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας |
W.H.O. |
World Health Organization (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας) |
MSF |
Πολυβάθμια Εκτόνωση (Μέθοδος Αφαλάτωσης) |
MED |
Πολυβάθμια Εξάτμιση (Μέθοδος Αφαλάτωσης) |
R.O. |
Αντίστροφη Ώσμωση (Μέθοδος Αφαλάτωσης) |
SDG |
Sustainable Development Goal (Στόχος Βιώσιμης Ανάπτυξης) |
Α.Ε.Π. |
Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν |
Μ.Κ.Ο. |
Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις |
Α.Π.Ε. |
Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας |
Πίνακας 1 Συντομεύσεις
Εισαγωγή
Οι 17 στόχοι του Ο.Η.Ε. που τέθηκαν το 2015 με χρονικό ορίζοντα το 2030 έχουν σκοπό να κάνουν τον κόσμο καλύτερο όπως φαίνονται στο Σχήμα 1.
Εικόνα 1: Οι στόχοι βιώσιμης ανάπτυξης του Ο.Η.Ε.
Στην εργασία μου θα επικεντρωθώ σε μια πρόταση για την επίλυση του στόχου 6 που αφορά την αντιμετώπιση της ελλείψεις πρόσβασης σε πόσιμο νερό. Θεωρώ ότι ο στόχος 6 και ο στόχος 2 (Μηδενική Πείνα) είναι οι δυο πιο σημαντικοί στόχοι. Ωστόσο πιστεύω ότι μέσω της πρότασής μου θα βοηθηθούν και οι στόχοι 4 (Ποιοτική Εκπαίδευση), 8 (Αξιοπρεπής Εργασία και Οικονομική Ανάπτυξη) και 9 (Καινοτομία, Βιομηχανία και Υποδομές).
Σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ. ο μέσος άνθρωπος έχει ανάγκη να πίνει κατά μέσο όρο 2 λίτρα νερό την ημέρα και χρειάζεται επιπλέον τουλάχιστον 13 λίτρα νερό για τις άλλες ανάγκες του όπως προσωπική υγιεινή κ.λπ. (σύνολο 15 λίτρα).
Αυτή τη στιγμή με βάση τα στοιχεία του Ο.Η.Ε. 2,2 δισεκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο δεν έχουν πρόσβαση σε πόσιμο νερό. Το βρώμικο νερό που πίνουν τα παιδιά στις χώρες αυτές σε συνδυασμό με τη σχεδόν ανύπαρκτη αποχέτευση είναι η δεύτερη μεγαλύτερη αιτία θανάτου παιδιών παγκοσμίως. Έχει υπολογιστεί ότι 443 εκατομμύρια σχολικές ημέρες χάνονται κάθε χρόνο εξαιτίας ασθενειών που σχετίζονται με το νερό (στοιχεία 2015).
Σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ. και τον Ο.Η.Ε. τα έξοδα για το νερό και την αποχέτευση δεν πρέπει να ξεπερνούν το 5% των εσόδων του κάθε σπιτιού. Επιπλέον κάθε σπίτι πρέπει να έχει τουλάχιστον τη δυνατότητα να πάρει νερό από πηγή που βρίσκεται εντός ακτίνας ενός χιλιομέτρου και να μπορεί να προμηθευτεί νερό σε λιγότερο από 30 λεπτά.
Προϋποθέσεις επίτευξης Στόχου 6
Ο στόχος που είχε θέσει ο Ο.Η.Ε. το 2015 ήταν ότι μέχρι το 2030 όλοι οι άνθρωποι θα έπρεπε να έχουν πρόσβαση σε πόσιμο νερό. Παρ’ όλα αυτά, τα κεφάλαια αναπτυξιακής βοήθειας για να βελτιωθεί η κατάσταση, έχουν μειωθεί κατά 15% από το 2015 μέχρι το 2021, φτάνοντας στα 7,8 δισεκατομμύρια δολάρια Αμερικής. Για να επιτευχθεί ο στόχος του 2030, τα κεφάλαια θα πρέπει να αυξηθούν και να υπάρξει συντονισμένη δράση. Αν ο Ο.Η.Ε. θέλει να εκπληρώσει αυτόν τον στόχο, οι δράσεις για το πόσιμο νερό θα πρέπει να γίνουν με εξαπλάσια ταχύτητα από την τωρινή, να συμπεριληφθούν καινοτομίες και να ληφθούν γενναίες αποφάσεις για την υλοποίηση του στόχου.
Ανάπτυξη πρότασης
Αντίστροφη ώσμωση ως βέλτιστη μέθοδος αφαλάτωσης
Όπως ανέφερα προηγουμένως ο τρόπος που προτείνω για να μειωθεί δραστικά η αδυναμία πρόσβασης σε πόσιμο νερό είναι η αφαλάτωση. Σε αυτή την υποενότητα την παρουσιάζω συνοπτικά.
Η αφαλάτωση είναι η διαδικασία μέσω της οποίας το αλμυρό νερό μετατρέπεται σε αφαλατωμένο πόσιμο νερό. Είναι δηλαδή η διαδικασία κατά την οποία το αλάτι αφαιρείται από το νερό. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές διαδικασίες αφαλάτωσης όπως η αντίστροφη ώσμωση (RO) , πολυβάθμια εκτόνωση (MSF) και πολυβάθμια εξάτμιση (MED) αλλά δεν θα μπω σε τεχνικές λεπτομέρειες. Επιλέγω την μέθοδο αφαλάτωσης με αντίστροφη ώσμωση, στην Εικόνα 2 φαίνεται ο τρόπος λειτουργίας,
Εικόνα 2: Διάγραμμα λειτουργίας αντίστροφης ώσμωσης.
καθώς είναι πιο οικονομική, όπως φαίνεται και από το συγκριτικό πίνακα 2.
Διαδικασία |
Νερό τροφοδοσίας |
Κόστος |
Απαιτούμενη ηλεκτρική ενέργεια |
MSF |
Θαλασσινό |
0,70 – 1,92 |
4-6 kWh |
MED |
Θαλασσινό |
0,27 – 1,49 |
4-6kWh |
RO |
Θαλασσινό |
0,45 – 1,62 |
0,5 – 3kWh |
Πίνακας 2: Σύγκριση κόστους διαφόρων μεθόδων αφαλάτωσης.
Επίσης με τη συγκεκριμένη μέθοδο μπορούν να χρησιμοποιηθούν Α.Π.Ε. για να αντληθεί η απαραίτητη ηλεκτρική ενέργεια για τη λειτουργία της όπως μπορείτε να δείτε στο Πίνακα 3.
Πίνακας 3: Συμβατότητα Α.Π.Ε. με μεθόδους αφαλάτωσης.
Έκταση και τοποθεσία εφαρμογής πρότασης
Ως γεωγραφική περιοχή για την παραδειγματική εφαρμογή της πρότασης μου έχω επιλέξει τις μη αστικές περιοχές της υποσαχάριας Αφρικής, την οποία βλέπεται στην Εικόνα 3
Εικόνα 3: Χάρτης υποσαχάριας Αφρικής.
καθώς εκεί η χρήση της αφαλάτωσης είναι περιορισμένη όπως φαίνεται στο Γράφημα 1 και σαν μέθοδος δεν επηρεάζεται ιδιαίτερα από την κλιματική αλλαγή (πχ μείωση βροχοπτώσεων).
Γράφημα 1: Παγκόσμια διανομή ικανότητας αφαλάτωσης για το 2022.
Η υποσαχάρια Αφρική έχει πληθυσμό 1.211.170.000 ανθρώπους . Το 55% του πληθυσμού αυτού ζει σε αγροτικές περιοχές, δηλαδή περίπου 666.000.000 άνθρωποι. Από αυτούς το 50% δεν έχει πρόσβαση ή έχει περιορισμένη πρόσβαση σε πόσιμο νερό που σημαίνει ότι περίπου 330.000.000 άνθρωποι στην υποσαχάρια Αφρική χρειάζονται βοήθεια σε θέματα που έχουν σχέση με το νερό.
Τα μεσαία και μεγάλα εργοστάσια μπορούν να παράγουν από 100.000 έως 500.000 κυβικά μέτρα νερό την ημέρα (1 κυβικό μέτρο = 1.000 λίτρα). Φυσικά όσο μεγαλύτερο το εργοστάσιο είναι οικονομικότερο αλλά και δυσκολότερο στη διαχείριση. Το μέγεθος του εργοστασίου θα είναι ανάλογο της τοποθεσίας, του εξυπηρετούμενου πληθυσμού, της μορφολογίας εδάφους και αναγκαστικά και των πολιτικών ισορροπιών. Σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ. ο κάθε άνθρωπος χρειάζεται τουλάχιστον 15lt νερό κάθε μέρα για να ζήσει. Βάσει αυτής της ανάγκης θα χρειαστούν περίπου 30 εργοστάσια διαφορετικών μεγεθών που θα παράγουν συνολικά 5 εκατ. κυβικά μέτρα νερό την ημέρα για την κάλυψη των αναγκών των περίπου 330 εκατομμυρίων ανθρώπων.
Στάδια εφαρμογής πρότασης
Το νερό από τα εργοστάσια αφαλάτωσης μέσω σωληνώσεων θα τροφοδοτεί πύργους υδροδότησης με τη βοήθεια μιας αντλίας που θα λειτουργεί με ηλιακή ενέργεια. Από εκεί θα διανέμεται πάλι μέσω σωληνώσεων σε βρύσες σε κεντρικά σημεία στα χωριά της κάθε περιοχής που έχουν ανάγκη έτσι ώστε οι κάτοικοι να έχουν πρόσβαση σε πόσιμο νερό. Ενδεικτικά μπορεί να δείτε την Εικόνα 4.
Εικόνα 4: Απεικόνιση πρότασης.
Τα εργοστάσια δεν θα κατασκευαστούν όλα μαζί κυρίως για την διευκόλυνση της εύρεσης πόρων ( α΄ ύλες, τεχνολογία, ανθρώπινο δυναμικό) και κεφαλαίων. Το εγχείρημα θα χωρίζεται σε 4 φάσεις.
Στην Α φάση θα γίνει η αναγνώριση των περιοχών εφαρμογής και κατάταξή τους σε σειρά προτεραιότητας, η μελέτη και ο προγραμματισμός χρηματοδότησης.
Στην Β φάση θα εγκατασταθούν οι περισσότεροι πύργοι υδροδότησης, θα χτιστούν τα μισά εργοστάσια αφαλάτωσης και θα εγκατασταθούν οι βρύσες και οι σωληνώσεις. Τα χωριά τα οποία δεν θα έχουν συνδεθεί στο δίκτυο μέχρι αυτή τη φάση θα λαμβάνουν νερό με μεταφορά μέσω βυτιοφόρων μέχρι να ολοκληρωθεί η σύνδεση τους.
Στην Γ φάση θα επεκταθούν οι εγκαταστάσεις, οι υποδομές και θα κατασκευαστούν τα υπόλοιπα εργοστάσια.
Στην Δ φάση όλες οι υποδομές θα αρχίσουν να λειτουργούν πλήρως έτσι ώστε όλοι οι άνθρωποι στην υποσαχάρια Αφρική να έχουν πρόσβαση σε πόσιμο νερό και πλέον όλες οι προσπάθειες θα επικεντρωθούν στην συντήρηση των υποδομών.
Χρηματοδότηση πρότασης
Ζωτική για την επιτυχία εφαρμογής είναι η εύρεση των πόρων και σημαντικό σημείο για αυτό είναι ο συντονισμός που θα αναλάβει να κάνει το ταμείο E.C.A. του Ο.Η.Ε. Οι βασικοί χρηματοδότες θα είναι οι χώρες μέλη (μέσω του ECA) και οι τράπεζες. Με δεδομένο ότι τα κεφάλαια που χρειάζονται για να εξαλειφθεί το πρόβλημα της αδυναμίας προσβασιμότητας στο πόσιμο νερό είναι μόλις το 1% του παγκόσμιου ΑΕΠ προτείνω:
Οι χώρες μέλη να συνεισφέρουν το 0,5% του ΑΕΠ τους στο E.C.A. Η Παγκόσμια Τράπεζα και οι τράπεζες που θα δανειοδοτήσουν να έχουν ως εγγυητή το E.C.A. και η αποπληρωμή να αρχίσει με την ολοκλήρωση των μονάδων/εργοστασίων. Υπολογίζεται το κάθε δολάριο Αμερικής πού θα επενδυθεί για την επίτευξη του στόχου θα αποφέρει σε αποδόσεις 6,8 δολάρια Αμερικής στο μέλλον στις χώρες που θα γίνει η επένδυση και ταυτόχρονα θα αποφευχθεί η σίγουρη μείωση του ΑΕΠ τους (Στοιχεία παγκόσμιου ινστιτούτου πόρων). Αυτό διασφάλιζει την επένδυση και το κίνητρο χρηματοδότησης καθώς μελλοντικά οι ανάγκες σε οικονομική βοήθεια θα είναι μικρότερες και τα κράτη μέλη θα μπορούν να διοχετεύσουν τα κεφάλαια τους σε άλλα προγράμματα.
Το ταμείο E.C.A. θα αναλάβει επίσης να συντονίσει τις μη κυβερνητικές οργανώσεις οι οποίες ασχολούνται με την αδυναμία προσβασιμότητας στο πόσιμο νερό στην Αφρική για να αντληθούν περισσότεροι πόροι για τη χρηματοδότηση του εγχειρήματος.
Οι Μ.Κ.Ο. που δραστηριοποιούνται σε αυτό τον τομέα (SDG 6) διαθέτουν περίπου το 75-80% των κεφαλαίων τους σε προγράμματα για πόσιμο νερό και το υπόλοιπο 20-25% για τη κάλυψη διοικητικών και λοιπών εξόδων τους. Προτείνεται να συνεισφέρουν το 50% αυτών των κεφαλαίων (που αφορούν τα προγράμματα) για την κάλυψη μέρους του λειτουργικού κόστους των εργοστασίων αφαλάτωσης καθώς όπως φαίνεται στο Πίνακα 4 έχουν σημαντική εισροή κεφαλαίων.
M.K.O. |
ΣΥΝΟΛΟ ΔΩΡΕΩΝ |
ΠΟΣΟΣΤΟ ΠΟΥ ΔΑΠΑΝΗΘΗΚΕ |
ΠΟΣΟ ΠΟΥ ΔΑΠΑΝΗΘΗΚΕ |
WATER PROJECT |
$8.645.000 |
76% |
$6.565.000 |
CHARITY:WATER |
$101.000.000 |
75% |
$75.000.000 |
AFRICAN RELIEF |
$23.056.000 |
99% |
$23.024.000 |
JUST ONE AFRICA |
$896.000 |
91% |
$815.000 |
BLOOD:WATER |
$2.087.000 |
75% |
$1.556.000 |
WATER.ORG |
$28.570.000 |
70% |
$20.000.000 |
ΣΥΝΟΛΟ |
$164.254.000 |
77,29% |
$126.960.000 |
Πίνακας 4: Ενδεικτικές δωρεές και έξοδα Μ.Κ.Ο. για το 2022.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΡΟΤΑΣΗΣ
Η αφαλάτωση, που σαν διαδικασία μπορεί να συμβάλλει στη λύση του προβλήματος άμεσα και αποτελεσματικά, εκτός από πλεονεκτήματα έχει και μειονεκτήματα.
Η αφαλάτωση μπορεί να μας προσφέρει μεγάλες ποσότητες νερού ακόμη και σε περιόδους ξηρασίας. Η κίνηση του νερού κατά την αφαλάτωση μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να παραχθεί ενέργεια και τέλος οι μονάδες και τα εργοστάσια αφαλάτωσης μπορούν να εγκατασταθούν στις περισσότερες τοποθεσίες. Τα μειονεκτήματα είναι ότι τα εργοστάσια αφαλάτωσης χρειάζονται πολλή ενέργεια (αν και μπορούν πλέον να χρησιμοποιηθούν και Α.Π.Ε.) και ότι δημιουργούν αρκετά χημικά απόβλητα.
Η εφαρμογή της πρότασης επίσης παρουσιάζει δυσκολίες. Αρχικά το κόστος υλοποίησής της θα είναι πολύ μεγάλο και το ασταθές πολιτικό πεδίο που κυριαρχεί στην Αφρική υπονομεύει την υλοποίηση της. Επιπλέον θα χρειαστεί σωστή και συχνή επιτήρηση για να αποφευχθεί η εκμετάλλευση της χρηματοδότησης από κράτη με αυταρχικά καθεστώτα.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Εάν η πρόταση αυτή εκπληρωθεί επιτυχώς, ο Ο.Η.Ε. θα έχει καταφέρει να διασφαλίσει σε 330 εκατομμύρια ανθρώπους ασφαλή πρόσβαση σε πόσιμο νερό, συμβάλλοντας έτσι σημαντικά στην επίτευξη του στόχου 6 που έχει θέσει. Θα μειωθούν οι σχετιζόμενες ασθένειες, οι απώλειες σχολικών ημερών και θα αυξηθεί το βιοτικό επίπεδο. Ταυτόχρονα θα υπάρξει αύξηση των παρεχόμενων ευκαιριών εργασίας και βελτίωση των υποδομών. Όλα αυτά θα συμβάλλουν στην ανάπτυξη των οικονομιών των ωφελούμενων κρατών.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ – ΠΗΓΕΣ – ΙΣΤΟΤΟΠΟΙ
‘21 Advantages and Disadvantages of Desalination’ (2019) FutureofWorking.com, 8 August. Available at: https://futureofworking.com/6-advantages-and-disadvantages-of-desalination/ (Accessed: 14 January 2024).
94souliotis (2017) ‘Αφαλάτωση’, Περιβάλλον, 29 April. Available at: https://anakyklwsh.wordpress.com/2017/04/29/%ce%b1%cf%86%ce%b1%ce%bb%ce%ac%cf%84%cf%89%cf%83%ce%b7/ (Accessed: 14 January 2024).
‘2018 Online Giving Statistics, Trends & Data: The Ultimate List of Giving Stats’ (no date) Nonprofits Source. Available at: https://nonprofitssource.com/online-giving-statistics/ (Accessed: 14 January 2024).
‘About us – Innovation: Africa’ (2020), 13 May. Available at: https://innoafrica.org/about-us/ (Accessed: 14 January 2024).
Advantages and disadvantages of desalination plants (no date). Available at: https://www.sa-green-info.co.za/portal/article/1816/advantages-and-disadvantages-of-desalination-plants (Accessed: 14 January 2024).
Agenda 2030 (no date) Περιφερειακό Κέντρο Πληροφόρησης του ΟΗΕ – Greece. Available at: https://unric.org/el/17-στοχοι-βιωσιμησ-αναπτυξησ/ (Accessed: 14 January 2024).
Annual Reports and Financial Statements (no date) The Water Project. Available at: https://thewaterproject.org/annual-report (Accessed: 14 January 2024).
Blueprint for Acceleration: Sustainable Development Goal 6 Synthesis Report on Water and Sanitation 2023 (no date) UN-Water. Available at: https://www.unwater.org/publications/sdg-6-synthesis-report-2023 (Accessed: 14 January 2024).
Canada, L. (no date) Lifewater Canada – How much does it cost to sponsor a well in Africa or Haiti? Available at: https://www.lifewater.ca/?ID=187&Language=eng (Accessed: 14 January 2024).
Desalination Plants: Ten of the World’s Largest (no date). Available at: http://www.aquatechtrade.com/news/desalination/worlds-largest-desalination-plants (Accessed: 14 January 2024).
Drinking-water (no date). Available at: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/drinking-water (Accessed: 14 January 2024).
Eritrea | Funding | UNSDG Data Portal (no date). Available at: https://uninfo.org/location/174/funding (Accessed: 14 January 2024).
Ferris, N. (2023) ‘Can desalination save a drying world?’, Energy Monitor, 17 January. Available at: https://www.energymonitor.ai/tech/can-desalination-save-a-drying-world/ (Accessed: 14 January 2024).
Financial Statements/Transparency – Bread and Water for Africa (no date). Available at: https://africanrelief.org/financials-2/ (Accessed: 14 January 2024).
‘Financials’ (no date) Blood:Water. Available at: https://bloodwater.org/financials/ (Accessed: 14 January 2024).
Financials | charity: water (no date). Available at: https://www.charitywater.org/about/financials (Accessed: 14 January 2024).
‘Financials – Just One Africa’ (2015), 12 February. Available at: https://www.justoneafrica.org/financials/, https://www.justoneafrica.org/financials/ (Accessed: 14 January 2024).
Ghaffour, N., Missimer, T.M. and Amy, G.L. (2013) ‘Technical review and evaluation of the economics of water desalination: Current and future challenges for better water supply sustainability’, Desalination, 309, pp. 197–207. Available at: https://doi.org/10.1016/j.desal.2012.10.015.
Home (no date a) GlobalData. Available at: https://www.globaldata.com/ (Accessed: 14 January 2024).
Home (no date b) UNDP. Available at: https://www.undp.org/home (Accessed: 14 January 2024).
Home | Interactive Country Fiches (no date). Available at: https://dicf.unepgrid.ch/ (Accessed: 14 January 2024).
Home | JMP (no date). Available at: https://washdata.org/ (Accessed: 14 January 2024).
Hong, S. et al. (no date) ‘Seawater Reverse Osmosis (SWRO) Desalination: Energy Consumption in Plants, Advanced Low-Energy Technologies, and Future Developments for Improving Energy Efficiency’.
How Much Does the Desalination Plant Cost to Build? (no date). Available at: https://www.chunkerowaterplant.com/news/how-much-does-the-desalination-plant-cost-to-build (Accessed: 14 January 2024).
Humanitarian emergencies (no date). Available at: https://www.who.int/teams/environment-climate-change-and-health/water-sanitation-and-health/environmental-health-in-emergencies/humanitarian-emergencies (Accessed: 14 January 2024).
Hutton, G. (no date) ‘Benefits and Costs of the Water Sanitation and Hygiene Targets for the Post-2015 Development Agenda’.
Martin (no date) ‘Water and Sanitation’, United Nations Sustainable Development. Available at: https://www.un.org/sustainabledevelopment/water-and-sanitation/ (Accessed: 14 January 2024).
newsroom and newmoney, Ε. για την Ο.| (2019) Αυτές οι χώρες κινδυνεύουν περισσότερο από έλλειψη νερού, Ειδήσεις για την Οικονομία | newmoney. Available at: https://www.newmoney.gr/roh/bloomberg/aftes-i-chores-kindinevoun-perissotero-apo-ellipsi-nerou/ (Accessed: 14 January 2024).
Population Division | (no date). Available at: https://www.un.org/development/desa/pd/ (Accessed: 14 January 2024).
Region | SDG 6 Data (no date). Available at: https://www.sdg6data.org/en/region/Sub-Saharan%20Africa (Accessed: 14 January 2024).
Reports – Global Center on Adaptation (no date). Available at: https://gca.org/reports/ (Accessed: 14 January 2024).
Sanitation and Wastewater Atlas of Africa – Country Profiles 3 | GRID-Arendal (no date). Available at: https://www.grida.no/resources/13939 (Accessed: 14 January 2024).
SDG6 (no date). Available at: https://sustainabilitysdgs.kaust.edu.sa/2021/sdg6.html (Accessed: 14 January 2024).
‘Seawater Desalination Plant, KAUST – SETE Saudia’ (no date). Available at: https://www.setesaudia.com.sa/project/seawater-desalination-plant-kaust/ (Accessed: 14 January 2024).
Sorek Desalination Plant – Water Technology (no date). Available at: https://www.water-technology.net/projects/sorek-desalination-plant/ (Accessed: 14 January 2024).
Statista – The Statistics Portal for Market Data, Market Research and Market Studies (no date). Available at: https://www.statista.com/ (Accessed: 14 January 2024).
Strong, C. and Kuzma, S. (2020) ‘It Could Only Cost 1% of GDP to Solve Global Water Crises’. Available at: https://www.wri.org/insights/it-could-only-cost-1-gdp-solve-global-water-crises (Accessed: 14 January 2024).
Sustainable water desalination: improving efficiency of a circular water economy (2023) KAUST Insight. Available at: https://insight.kaust.edu.sa/2023/03/22/sustainable-water-desalination-improving-efficiency-of-a-circular-water-economy/ (Accessed: 14 January 2024).
Understanding Poverty (no date) World Bank. Available at: https://www.worldbank.org/en/understanding-poverty (Accessed: 14 January 2024).
UNDP Transparency Portal (no date) UNDP Transparency Portal. Available at: https://open.undp.org/ (Accessed: 14 January 2024).
United Nations (2023) Blueprint for Acceleration: Sustainable Development Goal 6 Synthesis Report on Water and Sanitation 2023. United Nations. Available at: https://doi.org/10.18356/9789210026444.
United Nations Department of Economic and Social Affairs (2023) The Sustainable Development Goals Report 2023: Special Edition. United Nations (The Sustainable Development Goals Report). Available at: https://doi.org/10.18356/9789210024914.
unricgreece (2019) ECA – ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΦΡΙΚΗ, Περιφερειακό Κέντρο Πληροφόρησης του ΟΗΕ – Greece. Available at: https://unric.org/el/eca-οικονομικη-επιτροπη-για-την-αφρικη-2/ (Accessed: 14 January 2024).
UN-Water | Coordinating the UN’s work on water and sanitation (no date) UN-Water. Available at: https://www.unwater.org/ (Accessed: 14 January 2024).
Water Action Hub | Connect to Sustainability Projects Around the World (no date). Available at: https://wateractionhub.org/ (Accessed: 14 January 2024).
Water.org’s Annual Report & Other Financial Statements (no date) Water.org. Available at: https://water.org/about-us/financials/ (Accessed: 14 January 2024).
Without massive investment, drinking water will remain a scarce resource for Africa (2023). Available at: https://blogs.worldbank.org/youth-transforming-africa/without-massive-investment-drinking-water-will-remain-scarce-resource (Accessed: 14 January 2024).
Νέα δεδομένα για το πόσο νερό πρέπει να πίνουμε – Από τι εξαρτάται για κάθε άνθρωπο | LiFO (2022). Available at: https://www.lifo.gr/now/world/nea-dedomena-gia-poso-nero-prepei-na-pinoyme-apo-ti-exartatai-gia-kathe-anthropo (Accessed: 14 January 2024).
‘Οι 17 Παγκόσμιοι Στόχοι’ (no date) in action. Available at: https://inactionforabetterworld.com/17-pagkosmioi-stoxoi/ (Accessed: 14 January 2024).
‘Παγκόσμια Τράπεζα’ (2023) Βικιπαίδεια. Available at: https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=%CE%A0%CE%B1%CE%B3%CE%BA%CF%8C%CF%83%CE%BC%CE%B9%CE%B1_%CE%A4%CF%81%CE%AC%CF%80%CE%B5%CE%B6%CE%B1&oldid=10297188 (Accessed: 14 January 2024).
Το Ισραήλ στην κορυφή της αφαλάτωσης. | LinkedIn (no date). Available at: https://www.linkedin.com/pulse/%CF%84%CE%BF-%CE%B9%CF%83%CF%81%CE%B1%CE%AE%CE%BB-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%BA%CE%BF%CF%81%CF%85%CF%86%CE%AE-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B1%CF%86%CE%B1%CE%BB%CE%AC%CF%84%CF%89%CF%83%CE%B7%CF%82-emmanouil-kostopoulos/ (Accessed: 14 January 2024).